Çocuklar doğdukları andan itibaren bütün duyularını kullanarak çevreyi araştırıp, keşfeder. Daha çok ebeveynlerinden duyduklarını değil de gördüklerini uygulama eğilimindedir. Okul öncesi dönemde ise çocuklar yapı inşa oyunlarını, bir şeyleri parçalara ayırıp birleştirme gibi mühendislik becerisi sergiler, doğaları gereği yaratıcıdırlar. Etkinlikleri ellerini kullanarak yapmayı severler. Çizme, boyama, oyun hamuru ile şekiller yapma gibi…

Çocukların doğasında var olan becerilerin, uygun ortam oluşturularak ortaya çıkartılabileceği ve fark etmelerinin sağlanabileceği 21.yy becerilerini içeren etkili bir proje tabanlı öğretim yöntemi STEAM.

STEAM; fen, teknoloji, mühendislik, sanat, matematik disiplinlerini kapsayan bir eğitim yaklaşımıdır. Okul öncesi dönemden üniversiteye kadar her seviyeye hitap etmektedir.
2020-2021 Eğitim- Öğretim döneminde uzaktan ve yüz yüze eğitim dönemini içeren süreçte 5-7 yaş çocuklarını içeren, Her Hikâye Bir STEAM e-Twinning Projesini 4 ülke ve 12 öğretmen arkadaşım ile okulöncesi ve özel eğitim gerektiren çocuklarımız ile birlikte yürüttük. Öğrencilerimizin uzaktan eğitim sürecini verimli geçirmelerini sağlamak için, dikkatlerini toplamak ve etkinliklerin uygulanmasını sağlamak için büyük bir çaba harcadık.

  Projede dört önemli konu; su, deprem, geri dönüşüm ve arı temalarına yer verdik. Temalar günümüz de önemli ve sürdürülebilir eğitim kapsamında yer alan konulardı. Çocukların dikkatini çok çekti. Okul öncesi çocuklarının oluşturduğu hikâyelerden faydalanılarak, 5E modeline göre proje ortakları ile oluşturulan 4 etkinlik planı, 16 hafta boyunca uygulandı. Uzaktan eğitim döneminde de öğretmen arkadaşlarım ile büyük bir özveriyle uygulamalarımıza devam edildi. Yüz yüze eğitim de öğrencilerde oluşan olumlu gelişim ve farkındalıklar net bir şekilde gözlendi. Örneğin: Suyun tasarruflu kullanımı, su hayattır, arılar varsa meyveler oluşur, geri dönüşüm çöp değildir gibi dönütler alabiliyorduk.

Etkinlikler aracılığıyla çocuklarımızın, STEAM ‘ı oluşturan disiplinlerden her birine ilişkin belli kazanımları edinmeleri amaçlandı.

Bu kazanımlar fen disiplini için, suyun kaldırma kuvveti, maddenin halleri, deprem, sağlam zemin, geri dönüşüm, atık, çöp, çevre kirliliği, tasarruf, yön, havalandırma, döllenme, gibi kavramların anlaşılması; matematik disiplini için, sayı, sayma, örüntü, eşleme, sıralama gibi kavramların anlaşılması; teknoloji disiplini için, uygun materyallerin incelenmesi, seçimi, web araçları ile oyun temelli öğrenme; mühendislik disiplini için, temaya uygun mühendislik mesleklerinin tanıma, taslak çizimleri yapma; sanat disiplini için, tasarım çizimi, oyun hamuru ile çizimin şekillendirilerek somutlaştırılması becerileri; kodlama, bilgisayar ortamında, robotik ve geri dönüşüm materyallerinden faydalanılarak çocukların, yön, problem çözme, mantıksal düşünme becerilerinin gelişimi şeklindedir.

STEM etkinlik planlarının, çocukların aktif katımıyla oluşturulan hikâyelerin, dil gelişimlerine önemli katkı sağladığı gözlendi. Hikâye ile problem durumunu keşfedebildikleri, mühendislik ve mühendisliğe ilişkin farkındalık kazandıkları gözlenmiştir.

STEAM etkinliklerinin, konu ile ilgili grup arkadaşlarıyla ortak, işbirliği içinde çalışma, yaratıcı bir tasarım çizme, görev paylaşımı, tasarıma uygun malzeme seçebilme, tasarıma uygun ürün ortaya koyma, işbirliği, bilişsel ve teknolojik becerilerin kalıcı gelişim gösterdiği gözlenmiştir.

Okul öncesi dönemde uygulanan STEAM eğitimi; fen, mühendislik, matematik becerileriyle ilgili kavramları daha iyi anlamaları ve kavramlar arasındaki ilişki ve gerçek hayattaki uygulamaları fark etme de etkili olduğu gözlenmiştir.

Örneğin; maddenin halleri, suyun kaldırma kuvveti gibi fen kavramlarını; inşa etme, deney yapma, nesneyi suda yüzdürme gibi mühendislik tasarımları yapabilmektedirler. Benzer şekilde matematik kavramlarını iyi tasarlanmış web oyunları ile daha iyi öğrenebildikleri gözlenmiştir. STEM ile iç içe olan her hangi bir tema ile ilgili kodlama yaparken çocuklar materyallerle daha kolay anlayabilmekte, problem çözme becerileri, iletişim ve yaratıcı düşünme becerilerinin geliştiği gözlenmiştir.

Aynı zamanda yapılandırmacı, 5E Modeli STEAM etkinlik planlarımızla, çocukların araştırma yapmaya eğilimlerinin ve konuya olan odaklanma sürelerinin arttığı gözlenmiştir. Çocuklar planın her aşamasında etkin katılım gösterdiğinden kavramları keşfetme ve tanımaları kolaylaşmıştır.

Sonuç olarak etkinliklerimiz sonunda görülmüştür ki, okul öncesi dönemde STEAM eğitiminin faydaları göz önünde bulundurulduğunda, bu dönemdeki çocuklara yönelik etkinlik planlarının geliştirilmesi ve uygulaması oldukça önemlidir.