Okul dışı öğrenme, öğretim programında yer alan kazanımların belirli bir plan ve hazırlık çerçevesinde okulun dışında çeşitli etkinliklerle öğrenilmesi olarak tanımlanır. Okul dışı öğrenme ortamları denildiğinde müzeler, botanik bahçeleri, bilim merkezleri, sanat merkezleri, doğal tarihi ve kültürel ortamlar, enerji santralleri, ziyarete açık endüstriyel kuruluşlar, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, fabrikalar, teknoparklar gibi yerler akla gelmektedir.
Okul dışı öğrenme ortamları, doğal, tarihi ve kültürel ortamların gelecek nesiller tarafından tanınmasını, öğretim programlarındaki kazanımların yaparak yaşayarak öğrenilmesini, soyut ve karmaşık olayların somut olarak deneyimlenebilmesini, dikkatin ve motivasyonun artmasını, disiplinler arası ilişki kurabilmesi ile kişisel ve sosyal becerilerin geliştirilmesini sağlayacaktır.
Okul dışında yapılacak eğitimlerde istenen sonuçların elde edilmesi tesadüflere bırakılmayacaktır. Okul dışında yürütülecek etkinlikler planlanacak ve etkin bir şekilde yapılandırılacaktır. Bu yapılmadığında uygulanan etkinliğin, öğretim programının hedefleri ile yeterince örtüşmeyen bir ziyaret olarak kalabilecek, hoş vakit geçirilen ve yeni yerler görülen geziler olarak algılanacaktır.
Okul dışı öğrenme süreci, hedeflenen kazanımlara ulaşabilmek için öğretmenin belirli bir plan kapsamında hazırlıklarını yaptığı ve yine plan dahilinde adım adım yürüttüğü uygulama olacaktır. Etkinlik, öğrenme çıktılarından uzak ve öğrencilerin okul dışı ortamlarda tamamen serbest bırakıldığı bir uygulamaya dönmemelidir. Bu bağlamda, okul dışı ortamda ders işleyecek öğretmenin öncelikle kendi görev ve sorumluluklarını bilmesi ile öğrencilerini gerektiği şekilde yönlendirmesi beklenmektedir.
Okul dışında yapılacak bu eğitimler ilimiz sınırları içindeki mekanları kapsamaktadır.
Okul dışı öğrenme ortamlarında hedeflenen öğrenmelerin sağlanabilmesi için sürecin; faaliyet öncesi, faaliyet sırasında ve faaliyet sonrası olmak üzere üç aşamalı olarak planlanması gerekmektedir.
Açık havada öğrenilen dersler, ister matematik ister bilim ister dil olsun, genellikle ömür boyu bizimle kalan bilgiler oluyor. Açık havada olmak çocukların odaklanmasına, yaratıcılıklarının ve hayal güçlerinin artmasına ve derslerin çok daha eğlenceli geçmesine yardımcı oluyor. Bugün oyun oynama özgürlüğü olan çocuklar (arkadaş edinen, anda kaybolan, eğlenen) yarınlara çok daha hazırlıklı oluyor. Oyun oynamak çocukların dostluklar kurmalarına, kendi sınırlarını test etmelerine ve kendi sorunlarını çözmelerine yardımcı olur. Oyun, çocuğun gelişiminin ve çocukluğundan zevk almasının merkezidir.
1. Katılım ve düzenlemeye ilişkin izin işlemleri MADDE 13 – (1) Eğitim kurumu/ ilçe /il sınırları içinde gerçekleştirilecek sosyal etkinliklere eğitim kurumu müdürlüğünce, il sınırları dışında gerçekleştirilecek etkinliklere mülkî idare amirince, yurt dışında gerçekleştirilecek etkinliklere valilikçe izin verilir. Ancak ilçe dışında yapılacak etkinliklerde eğitim kurumu müdürlüğü en az üç gün önceden resmî yazıyla il/ilçe millî eğitim müdürlüğünü bilgilendirir.
2. Eğitim kurumunda düzenlenecek sosyal etkinlikler için eğitim kurumu müdürlüğünce, ilçe düzeyinde düzenlenecek sosyal etkinlikler için ilçe millî eğitim müdürlüğünce, il düzeyinde düzenlenecek sosyal etkinlikler için il millî eğitim müdürlüğünce, birden fazla ilin katılımı ile düzenlenecek etkinlikler ile uluslararası etkinlikler için ise Bakanlıkça izin verilir.
Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği
-
» Kazanım-Mekan tablosunun (Bkz. Sf. 129-186) incelenerek dersin işleneceği mekanın belirlenmesi, mümkünse, önceden ziyaret edilmesi. » Okul dışında işlenecek dersin, kazanım ve mekanlarının belirtildiği Ders Planının hazırlanıp okul müdürünce imzalanması. » Veli ve öğrencilerin dersin işleneceği mekan ve uyulması gereken kurallar hakkında bilgilendirilmesi. Veli muvafakat belgelerinin hazırlanması. » Dersin işleneceği mekan için gerekirse randevuların alınması, gezinin amacı, öğrenci sayısı, tarih ve saati konusunda bilgilendirmenin yapılması. » Dersin işleneceği mekanda güvenliği tehdit edebilecek unsurların belirlenerek gerekli önlemlerin alınması.
» Öğrencilere konu ile ilgili mevcut bilgilerinin yoklanması amacıyla ön formların doldurtularak faaliyet öncesi sınıf ortamında kısa süreli tartışma yapılması.» Ortamdaki ders materyallerinin belirlenmesi, varsa eksikliklerin giderilmesi. » Derste kullanılacak etkinlikleri belirleyerek bunlara uygun çalışma yapraklarının hazırlanması. (Not: Çalışma yaprakları esnek hazırlanmalı ve bireyin farklı öğrenmelerine yer verilmelidir. Hazırlanan çalışma yapraklarına, öğrencilerin cevaplarını merak ettikleri kendi sorularını yazmaları sağlanmalıdır. Bununla birlikte öğrenme ortamlarında kendi ilgilerini çeken konularla ilgili not tutabilmeleri sağlanmalıdır.) » MEB Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği gereği olan diğer belgelerin hazırlanmasıyla faaliyete Okul Müdürünce izin verilir.
-
» Önceden hazırlanan çalışma yapraklarının öğrencilere dağıtılması ve etkinliklerin uygulanması. (Not: Mekân uygunsa öğrencilere kısa süreli serbest dolaşma hakkı tanınmalı, etkinlik esnasında öğrencilerin aktif katılımı sağlanmalıdır.)
-
» Okul dışında yapılan dersin sınıf ortamında öğrencilerce tartışılarak kısa tekrarının yapılması. » Hem öğrencilerin yaratıcılıklarını geliştirmek hem de okuldaki diğer öğrencilerle paylaşımlarını sağlamak amacıyla afiş, poster, resim gibi çalışmalar yaptırılıp sergilenmesi. » Öğrencilerin ve velilerin ilgilerini artırmak için veli bilgilendirmelerinin yapılması. » Okul dışında işlenen dersin ne derece verimli olduğunun ölçülmesi amacıyla hazırlanan değerlendirme formunun öğrencilerce doldurulması. (Not: Yapılan etkinlikler değerlendirilecek, daha sonra planlanacak etkinliklere ışık tutması sağlanacaktır.)