Page 39 - Puli Edebiyat 2. Sayı
P. 39
Rize, Güneysu, Şehit Kemal Mutlu Fen Lisesi Deneme
İNSAN İNSANIN KURDUDUR “Homo homini lupus.”
Kerem Can Kınay
İnsan doğası nasıldır, hiç dü- karşılar. Toplum sözleşmesi öncesini Bu soruları cevaplamaya bencil-
şündünüz mü? Bileklerinde zincir- kaos olarak nitelendirerek bireyci ve likle başlayalım. İnsan bencil midir?
ler olmasaydı insan nasıl davranırdı? başıboş (otoritesiz) hayatı kötüler. Evet, çoğu insan bencildir. Pek ço-
Uçsaydı özgürce, sürüklenseydi fırtı- ğumuz temelde içgüdüleriyle ha-
nada, kendisi olsaydı nasıl davranırdı Peki, ne demek istemiştir Hobbes reket eder, kendi yaşamını diğerle-
insan? Özgürlük ne yapardı ona ne “İnsan insanın kurdudur.” diyerek? rinden üstün görür ve bireycilik ile
yapardı insanlığa? Zarar mı verirdi Hobbes mutlak bir otorite olmadığı yaşar. Çıkarlarını savunduğu yegâne
ona, vahşileştirir miydi onu? İşte, zaman, tabiatta insanların nasıl bir kişi kendisidir.
bu yazının konusunu bu sorular ve kurt, nasıl bir canavar olacakları-
Thomas Hobbes’un ünlü sözü “İnsan nı anlatmaya çalışmıştır bu sözüyle. Peki ama neden böyle? Çünkü
insanın kurdudur.” oluşturacak. İnsan doğasını bencil görür Hobbes. böyle bir çevrede büyütülürüz. Tıpkı
Onları bir otorite altında olmadık- tüm diğer hayvanlar gibi bencil ve ne
Bu yazıya, sözün kökeniyle ilgili larında, birbirlerinin kuyularını ka- yazık ki kapalı bir dünya görüşüyle
sık yapılan bir tartışmayla başlamak zan bencil bireyler olarak niteler. büyütülürüz. Eğer toplumumuz da
istemiyorum. Nitekim benim ince- Tabiatımız gereği aşağılık olduğu- bizim gibiyse zaten bu böyle de ol-
leyeceğim kısım Thomas Hobbes’un muzu iddia eder. Hobbes bu sözüyle; malıdır. Neden budalalık edelim ki?
ağzından çıkan “İnsan insanın kur- kendi çıkarlarımızı elde edebilmek Orada bizi düşünen bir toplum yok-
dudur.” sözü. için birbirimizi, diğer insanları nasıl ken neden kendimizi yakan biz ola-
yok edebileceğimizi, nasıl yok ettiği- lım da toplumu düşünelim?
Bu sözü anlamlandırmak ve iç- mizi anlatır.
selleştirmek için öncelikle Thomas İşte, burada ikinci soruyu ele
Hobbes’tan bahsetmek gerekir. Ama gerçekten tablo bu kadar alabiliriz: İnsan bir otoriteye ihtiyaç
Siyaset felsefesiyle ön plana çıkan karanlık mı? Biz insanlar doğamız duyar mı? Maalesef evet, insan bu
bir filozof olan Thomas Hobbes, bir gereği gerçekten böyle vahşi ve ben- kült içerisinde bencilce büyümeye
devlet tutkunu, otorite hayranıdır. cil canlılar mıyız? Bu bencilliğin ve devam ederse kendini hayvanlardan
Felsefesinde, devletin öneminden bireyci tutumun önüne geçmek için ayırmak için bir otorite ihtiyacı içe-
bahsederken otoriter rejimi övgüyle bir otoriteye ihtiyacımız var mı? risinde kalacaktır.
38