Okul dışı öğrenme, öğretim programında yer alan kazanımların belirli bir plan
ve hazırlık çerçevesinde okulun dışında çeşitli etkinliklerle öğrenilmesi olarak
tanımlanır. Okul dışı öğrenme ortamları denildiğinde müzeler, botanik bahçeleri,
bilim merkezleri, sanat merkezleri, doğal tarihi ve kültürel ortamlar, enerji
santralleri, ziyarete açık endüstriyel kuruluşlar, sivil toplum kuruluşları,
üniversiteler, fabrikalar, teknoparklar gibi yerler akla gelmektedir.
Okul dışı öğrenme ortamları, doğal, tarihi ve kültürel ortamların gelecek
nesiller tarafından tanınmasını, öğretim programlarındaki kazanımların yaparak
yaşayarak öğrenilmesini, soyut ve karmaşık olayların somut olarak
deneyimlenebilmesini, dikkatin ve motivasyonun artmasını, disiplinler arası
ilişki kurabilmesi ile kişisel ve sosyal becerilerin geliştirilmesini
sağlayacaktır.
Okul dışında yapılacak eğitimlerde istenen sonuçların elde edilmesi tesadüflere
bırakılmayacaktır. Okul dışında yürütülecek etkinlikler planlanacak ve etkin bir
şekilde yapılandırılacaktır. Bu yapılmadığında uygulanan etkinliğin, öğretim
programının hedefleri ile yeterince örtüşmeyen bir ziyaret olarak kalabilecek,
hoş vakit geçirilen ve yeni yerler görülen geziler olarak algılanacaktır.
Okul dışı öğrenme süreci, hedeflenen kazanımlara ulaşabilmek için öğretmenin
belirli bir plan kapsamında hazırlıklarını yaptığı ve yine plan dahilinde adım
adım yürüttüğü uygulama olacaktır. Etkinlik, öğrenme çıktılarından uzak ve
öğrencilerin okul dışı ortamlarda tamamen serbest bırakıldığı bir uygulamaya
dönmemelidir. Bu bağlamda, okul dışı ortamda ders işleyecek öğretmenin öncelikle
kendi görev ve sorumluluklarını bilmesi ile öğrencilerini gerektiği şekilde
yönlendirmesi beklenmektedir.
Okul dışında yapılacak bu eğitimler ilimiz sınırları içindeki mekanları
kapsamaktadır.
Okul dışı öğrenme ortamlarında hedeflenen öğrenmelerin sağlanabilmesi için
sürecin; faaliyet öncesi, faaliyet sırasında ve faaliyet sonrası olmak üzere üç
aşamalı olarak planlanması gerekmektedir.
» Kazanım-Mekan tablosunun (Bkz. Sf. 129-186) incelenerek dersin işleneceği mekanın belirlenmesi, mümkünse, önceden ziyaret edilmesi. |
» Okul dışında işlenecek dersin, kazanım ve mekanlarının belirtildiği Ders Planının hazırlanıp okul müdürünce imzalanması. |
» Veli ve öğrencilerin dersin işleneceği mekan ve uyulması gereken kurallar hakkında bilgilendirilmesi. Veli muvafakat belgelerinin hazırlanması. |
» Dersin işleneceği mekan için gerekirse randevuların alınması, gezinin amacı, öğrenci sayısı, tarih ve saati konusunda bilgilendirmenin yapılması. |
» Dersin işleneceği mekanda güvenliği tehdit edebilecek unsurların
belirlenerek gerekli önlemlerin alınması. » Öğrencilere konu ile ilgili mevcut bilgilerinin yoklanması amacıyla ön formların doldurtularak faaliyet öncesi sınıf ortamında kısa süreli tartışma yapılması. |
» Ortamdaki ders materyallerinin belirlenmesi, varsa eksikliklerin giderilmesi. |
» Derste kullanılacak etkinlikleri belirleyerek bunlara uygun çalışma yapraklarının hazırlanması. |
(Not: Çalışma yaprakları esnek hazırlanmalı ve bireyin farklı öğrenmelerine yer verilmelidir. Hazırlanan çalışma yapraklarına, öğrencilerin cevaplarını merak ettikleri kendi sorularını yazmaları sağlanmalıdır. Bununla birlikte öğrenme ortamlarında kendi ilgilerini çeken konularla ilgili not tutabilmeleri sağlanmalıdır.) |
» MEB Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği gereği olan diğer belgelerin hazırlanmasıyla faaliyete Okul Müdürünce izin verilir. |
» Önceden hazırlanan çalışma yapraklarının öğrencilere dağıtılması ve etkinliklerin uygulanması. |
(Not: Mekân uygunsa öğrencilere kısa süreli serbest dolaşma hakkı tanınmalı, etkinlik esnasında öğrencilerin aktif katılımı sağlanmalıdır.) |
» Okul dışında yapılan dersin sınıf ortamında öğrencilerce tartışılarak kısa tekrarının yapılması. |
» Hem öğrencilerin yaratıcılıklarını geliştirmek hem de okuldaki diğer öğrencilerle paylaşımlarını sağlamak amacıyla afiş, poster, resim gibi çalışmalar yaptırılıp sergilenmesi. |
» Öğrencilerin ve velilerin ilgilerini artırmak için veli bilgilendirmelerinin yapılması. |
» Okul dışında işlenen dersin ne derece verimli olduğunun ölçülmesi amacıyla hazırlanan değerlendirme formunun öğrencilerce doldurulması. |
(Not: Yapılan etkinlikler değerlendirilecek, daha sonra planlanacak etkinliklere ışık tutması sağlanacaktır.) |